Belgesel filmlerin tarihçesi Lumiere Kardeşler’in çektiği ilk film görüntülerine kadar dayanır. İlk filmlerinde fabrikadan çıkan işçileri görüntüleyen kardeşler sinemayla birlikte belgeselin de startını vermiş oldular. Tematik bazı kanallara rating ve gelir kazandırmak için yapılan kurgusu/kolpası bol belgeselleri bir yana bırakırsak, didaktik olduğu kadar yeni ufuklar açıcı, yeni sorular sorduran belgeseller de mevcut. İşte o belgesellerin bir kısmını listeledik.
1. Life / Hayat (2009) IMDB 9.1
Yaşamı hiç bilmediğiniz yönleriyle keşfetmeye hazır mısınız? BBC tarafından 10 bölüm olarak hazırlanan belgesel serisinde canlıların hayatı ve yaşam mücadeleleri konu edilmektedir. Eğer belgeseli Türkçe dublajlı olarak izlemek isterseniz, Tuncel Kurtiz’in sesini duymak gibi hoş bir sürprizle karşılaşabilirsiniz.
2. Nature’s Great Events / Doğanın Büyük Gösterisi (2009) IMDb 9.0
Doğanın Büyük Gösterisi belgesinde, dünyanın en dramatik vahşi yaşam görüntülerini ve bu görüntüler içindeki hayvanların kendilerine özgü hikayelerini izleme şansı bulabilirsiniz. İleri seviyedeki kayıt teknolojilerinin nimetlerinden fazlasıyla yararlanılan belgesel olağanüstü görselliğiyle izleyenleri kendisine hayran bırakıyor. Bu sebepten imkan bulursanız yüksek çözünürlükle izlemenizi tavsiye ederiz.
3. Through the Wormhole / Solucan Deliğinden (2010) IMDb 8.8
Sunuculuğunu Morgan Freeman’ın yaptığı belgeselin, her bölümü Freeman’ın bir anısıyla başlayıp daha sonra uzmanlar tarafından bilimsel açıklamalarla konu çözümlemesi yapılan ilginç bir konsepte sahip. Belgeselin bu şekilde hazırlanmasının sebebi; yalnızca bilim meraklılarına değil genel izleyiciye de hitap edebilen bir yapım hazırlamak.
4. Baraka (1992) IMDB 8.6
Baraka yönetmenliğini Ron Fricke’nin yaptığı, anlatıcı ya da yorumcusu olmayan, yalnızca görsel ve fon müzikleri ile derdini anlatabilen bir belgesel. Belgesel, doğal olaylar, hayat, insan etkinlikleri ve teknolojik fenomenleri içeren görüntü dizilerinden oluşuyor. Belgeselin çekimleri tam 6 kıta ve 24 ülkede gerçekleşti.
5. Samsara (2011) IMDB 8.5
https://youtu.be/q9WUTSWarEE
1992 yapımı olan Baraka isimli belgeselin devamı niteliğinde bir yapım olan Samsara, 25 ayrı ülkede, çekimleri 5 yıl süren son derece etkileyici bir belgesel.
Bir taraftan geleneklerin yani “gericiliğin” diğer yandan da teknolojinin ve yeni üretim araçlarının, yani modernin arasında sıkışan bir dünya belgeseli. Merkezinde insan olmasına karşın dünya belgeseli denmesinin sebebi doğanın da bu döngüde hissettiği buhranı iyi sezdirmiş olmasıdır. Zaten “samsara” kelimesinin sanskrit kökendeki anlamı da “dünya” demektir. Farklı Asya inançlarında da; yaşam, doğum, ölüm, yeniden doğuş, yok oluş gibi anlamları vardır.
6. Human Planet / İnsan Gezegeni (2011) IMDB 9.2
https://youtu.be/2HiUMlOz4UQ
8 bölümden oluşan bir belgesel serisi olan Human Planet, dünyanın değişik yerlerinde yaşayan insanların yaşam mücadelesini anlatıyor. BBC ve Discovery ortak yapımı olan belgesel en etkileyici belgesellerden birisi olarak görülüyor.
7. Cosmos: A Spacetime Odyssey / Cosmos: Bir Uzay Serüveni (2014) IMDB 9.3
Ve tabii ki Cosmos. Carl Sagan, Ann Druyan ve Steven Soter tarafından hazırlanan ve 1980 yılında yayınlanan Cosmos: A Personal Voyage’ın devamı niteliğinde bir belgesel serisidir. Neil Degrasse Tyson’ın sunumuyla hazırlanan belgesel hikaye formatıyla ilgi çekici olduğu kadar animasyonlarıyla da genel izleyicinin daha kolay anlayabileceği şekilde hazırlanmıştır.