Dünya Kupası heyecanının başlamasına oldukça kısa bir süre kaldı. Tarihin en önemli spor organizasyonlarından biri olarak kabul edilen Dünya Kupası, 20 Kasım Pazar günü oynanacak ilk karşılaşmayla start alacak. Önümüzdeki günlerde başlayacak Dünya Kupası, organizasyon tarihinde yaz aylarında gerçekleştirilmeyen ilk turnuva olacak. Çünkü organizasyon bu yıl Katar’da düzenlenecek…
Bununla birlikte turnuvanın başlamasına sayılı günler kala Dünya Kupası hakkındaki tartışmalar da iyice alevlenmiş durumda. Üstelik bu tartışmaların çoğu saha içiyle değil, dışıyla ilgili! Katar, uzun bir süredir insan ve işçi hakkı ihlalleriyle gündeme geliyor. Bu nedenle hem çok sayıda futbol izleyicisi hem de turnuvaya katılacak bazı milli takımlar Katar’ı ciddi şekilde eleştiriyor veya protesto ediyor. Bu nedenle Katar 2022 Dünya Kupası, daha şimdiden tarihin en tartışmalı Dünya Kupası organizasyonu olarak isimlendiriliyor. Detaylara birlikte bakalım…
2022 yılındaki Dünya Kupası’nın Katar’da düzenleneceği 2010 yılında kesinlik kazanmıştı
O günden bu yana futbol çevreleri Katar’daki sıcaklıkların futbol oynamaya elverişli olmadığını dile getiriyor, bu nedenle FIFA’yı ciddi şekilde eleştiriyordu. Ancak FIFA geri adım atmadı ve organizasyonun Katar’da düzenlenmesi kararlaştırıldı. Hatta aşırı sıcakların önün geçebilmek için Dünya Kupası’nın organizasyon tarihinde ilk defa sonbahar-kış aylarında düzenlenmesine karar verildi…
Dünya futbol kamuoyunun “aşırı sıcak” eleştirilerine karşın Katar, ileri teknolojiyle inşa edilen stadyumlar sayesinde bu sorunun üstesinden geleceğini iddia etti
Gerçekten de geçtiğimiz 10 yılda Katar’da ileri teknoloji ile inşa edilen ve hem tribünleri hem de yeşil sahaları “soğutabilen” stadyumlar inşa edildi. Ancak bu durum, Katar’a yönelik eleştirileri dindirmeye yetmedi…
Katar, yüksek teknolojiyle üretilen stadyumların karbon salınımını artıracağı ve bu nedenle iklim krizini derinleştireceği eleştirileriyle karşı karşıya kaldı
Buna karşılık Katarlı yetkililer, 2022 Dünya Kupası’nın tarihteki ilk “karbon nötr turnuva” olacağını ileri sürdü. FIFA ise turnuva boyunca 3,6 milyon ton karbon açığa çıkacağını fakat bunun çeşitli şekillerde dengeleneceğini açıkladı.
Ancak çevrecilere göre hem Katar’ın hem de FIFA’nın bu iddiaları gerçeklikten uzak, yanıltıcı ve tehlikeli. Bazı bilim insanlarına göre turnuva boyunca FIFA’nın açıkladığından en az 3 kat daha fazla karbon açığa çıkacak. Anacak Katar’da düzenlenecek Dünya Kupası’nın eleştirilmesinin tek nedeni iklim ve çevre konusundaki endişeler değil…
Ev sahibi ülke, insan haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle de sık sık eleştirilerin odağında kalıyor
Geçtiğimiz günlerde, Katar Dünya Kupası resmi elçilerinden biri, eş cinselliği “beyindeki bir hasar” olarak niteledi! Bu açıklamanın ardından zaten insan hakları alanında sabıkalı bir geçmişe sahip olan Katar’a yöneltilen eleştirilerin sayısı ve dozajı da artmaya başladı.
Örneğin İngiliz futbol kulübü Liverpool’un LGBT+ taraftar grubu Kop Outs’un kurucusu Paul Amann, başlangıçta Katar’ın LGBT+ bireylerin hayatlarını iyileştirmek için bazı tedbirler açıklamasını umduğunu ifade ediyor. Ancak Amann, bugün gelinen noktayı “LGBT+ bireylerin haklarını iyileştirme yönünde baskı altında kalan Katar şimdi tam aksine ayrımcılığı iki kat arttırmış görünüyor.” sözleriyle açıklıyor…
Buna karşın Dünya Kupası yetkilileri maçları izlemek isteyen herkesin ülkeye gelebileceğini, kimseye karşı bir ayrımcılığın söz konusu olmayacağını ifade ediyor. Ancak Katar’da, eş cinsel ilişki yaşadığı veya bunu teşvik ettiği düşünülen kişilere para cezasından idama kadar çeşitli yaptırımlar uygulanabiliyor…
İnsan hakkı ihlalleriyle gündeme gelen Katar, taraftarların olduğu kadar siyasetçilerin ve turnuvaya katılacak bazı takımların da hedefinde
Örneğin Danimarka turnuvadaki insan hakkı ihlallerine dikkat çekmek için formalarındaki logoların neredeyse tamamen silik, görülmeyecek şekilde olacağını açıkladı. Alman futbolcular ise Dünya Kupası elemelerindeki bir karşılaşmadan önce üzerinde İngilizce “insan hakları” yazılı tişörtlerle sahaya çıkmıştı.
Bununla birlikte Danimarka, İngiltere, Fransa, Almanya ve Belçika gibi bazı takımların kaptanlarının Dünya Kupası maçlarına gökkuşağı logolu kolluklarla çıkacağı ifade ediliyor. Ancak bu talebe FIFA tarafında olumlu veya olumsuz bir yanıt verilmiş değil…
Öte yandan spor komplekslerinin inşası sırasında işçilerin çalışma koşullarının insanlık dışı olduğu iddia edilmişti
Örneğin ülkedeki spor tesislerinin inşasında çalışan fakat ücretlerini alamadıkları için protesto düzenleyen göçmen işçiler, Katar yönetimi tarafından sınır dışı edilmişti. Ayrıca diğer işçilerin de ücretlerini alamadıklarına ve aşırı sıcaklarda çalışmaya zorlandıklarına dair iddialar dünya kamuoyunu uzun süre meşgul etmişti.
2010 yılından bu yana zorlu çalışma şartları nedeniyle toplam 6 bin işçinin hayatını kaybettiğine dair çarpıcı bir iddia ortaya atıldı!
Buna göre Katar’ın zor şartlar altında çalışmaya zorladığı 6 bin işçi, ağır çalışma koşulları nedeniyle yaşamını kaybetmişti. Ancak Katar yönetimi bu iddiaları reddediyor. Resmi makamlar tarafından yapılan açıklamaya göre, Dünya Kupası inşaat sahasında şimdiye kadar sadece 37 işçi yaşamını kaybetti! Hayatını kaybeden işçiler arasında ise yalnızca 3 kişinin ölümüne sağlıksız çalışma koşulları sebep oldu…
Katar’da düzenlenecek Dünya Kupası hakkındaki tartışmalar yeni değil. Ancak organizasyonun başlamasına kısa bir süre kala tartışmalar alevlenmiş durumda
Bu noktada pek çok insanın aklına bütün bu tartışmalara rağmen turnuvaya neden Katar’ın ev sahipliği yaptığı sorusu gelebilir. Dünya Kupası’nın Katar’da düzenlenmesine olumlu bakanların temel argümanı; böyle bir organizasyonun, belirli kesimlerin baskı altında yaşadığı bir ülkede, değişime ve dönüşüme katkı sağlayabileceği inancı…
Buna paralel olarak pek çok insan, Dünya Kupası’nın Katar’daki insan hakkı ihlallerini daha görünür kıldığı konusunda hemfikir. Ancak pek çok insan, ülkedeki kötü insani koşulların düzeltilmesi için yakalanan fırsatın yeterince kullanılamadığı düşüncesinde.
Çok sayıda insan, organizasyonun Katar’da düzenlenmesini hâlâ büyük bir hata olarak değerlendiriyor, FIFA’ya “kırmızı kart” gösterilen eylemler düzenleniyor
Bu nedenle turnuva boyunca gazete manşetlerinde, yeşil sahadaki mücadeleden çok toplumsal mücadeleyle ilgili haberler yer alacak gibi görünüyor…
